Poznaj historię trumien

Badania archeologiczne wykazują, że jeszcze przed pojawieniem się gatunku homo sapiens istoty człekokształtne miały w zwyczaju chować zmarłych w ziemi. Historia pogrzebów liczy więc sobie więcej niż historia człowieka. A jak prezentują się dzieje trumien?

Oczywiście nie od zawsze we wszystkich kręgach kulturowych chowano zmarłych w trumnach. Pierwsze ślady tego rodzaju zwyczaju można odnaleźć w starożytnym Egipcie, gdzie rolę trumien pełniły sarkofagi, czyli ceramiczne lub kamienne skrzynie. W Europie tradycja chowania zmarłych w zbliżony sposób upowszechniła się znacznie później, bo w średniowieczu. Jako jedni pierwszych postępowali tak wikingowie, a ponadto do trumny miał też zostać złożony pierwszy król Polski, Bolesław Chrobry. Jak widać, początkowo zwyczaj ten był zarezerwowany jedynie dla nielicznych jednostek. Chowanie króla do trumny, podobnie jak faraona do sarkofagu, było szczególnym zaszczytem. Przestało jednak tak być w okresie epidemii dżumy, kiedy to stosowanie trumien upowszechniło się na szeroką skalę.

Trumna a status majątkowy

Dalsza historia trumien, choć może wydawać się mało istotna, w rzeczywistości jest w stanie wiele powiedzieć o rozwarstwianiu się społeczeństwa. Wygląd i stan trumny w znaczny sposób związał się bowiem z zamożnością zmarłego i jego rodziny. Trumny zaczęły zyskiwać liczne zdobienia, które miały zaświadczać o statusie majątkowym. Czy nie wydaje się to zastanawiające? Można zapytać ‒ co przyjdzie zmarłemu z nawet najbardziej wystawnej trumny? Otóż wydaje się, że bogato zdobione trumny wiązały się z przekonaniem, iż ten, komu powodziło się na ziemi, ma także największe szanse na zbawienie. To z ducha protestanckie przeświadczenie w znaczny sposób wpłynęło na historię trumiennictwa. W szlacheckiej Polsce miała ona szczególną postać między innymi ze względu na to, iż w okresie baroku rozpowszechnił się zwyczaj malowania portretów trumiennych. Obrazy te wykorzystywane były w trakcie ceremonii pogrzebowych. Jak widać, w trumnach kryją się nie tylko szczątki zmarłych, ale także historyczne tajemnice.